بخش ششم _ مروری بر شرح فرآیند تقطیر
گردآورنده: مجید رعایایی
شرکت صنایع پاک فن بخار _ شرکت پاک انرژی فیدار
واحد تصفیه نفتا ( Naphtha Hydrotreater Unit )
• نفتای تولید شده در واحد تقطیر ، برای حذف گوگرد و نیتروژن به واحد تصفیه نفتا ارسال می شود.
• در این واحد ، نفتا با گاز هیدروژن مخلوط شده و در مبدلهای حرارتی و کوره تا رسیدن به دمای مورد نظر گرم میشود. سپس به راکتور وارد شده و در مجاورت کاتالیست واکنش های شیمیایی حذف گوگرد و نیتروژن از نفتا انجام میشود .
• آمونیاک و بخشی از گازهای هیدروژن سولفوره در آب تزریق شده به سیستم جذب شده ، و به واحد تصفیه آب ترش ارسال می شود . بخش دیگری از گازهیدروژن سولفوره توسط آمین جذب و به واحد آمین ارسال می شود.
نفتای تصفیه شده در برج تفکیک به نفتای سبک ، نفتای متوسط و نفتای سنگین تبدیل می شود. که نفتای سبک و متوسط برای افزایش عدد اکتان و افزایش بهسوزی بنزین به واحدهای مربوطه و نفتای سنگین به مخزن محصول ارسال می شود.
واحد ایزومریزاسیون ( Isomerization Unit )
• نفتای سبک از واحد تصفیه نفتا به واحد ایزومریزاسیون ارسال می شود. هدف از این واحد ، افزایش عدد اکتان نفتای سبک از 60 الی 65 به 87 می باشد.
• در این واحد ابتدا ایزوپنتان موجود در خوراک جدا و به مخزن محصول میانی ارسال می شود. سپس رطوبت نفتا با عبور از خشک کننده ها گرفته شده و با هیدروژن ( که با عبور از خشک کننده رطوبت آن نیز گرفته شده است) مخلوط شده ، در مبدلهای حرارتی تا رسیدن به دمای انجام واکنشهای ایزومریزاسیون گرم و به راکتورهای واحد( جمعا” 2 راکتور) ارسال میشود. محصول خروجی از راکتوربه برج های تفکیک ارسال می شود . که پارافین های واکنش نکرده مجددا” جدا و به راکتور برگشت داده میشوند و محصولات ایزومریت و ایزوهگزان به مخازن مربوطه ارسال می شوند.
• در این واکنش ها مقادیری گاز مایع تولید میشود که پس از شستشو با کاستیک به واحد بازیافت گاز مایع ارسال می شود.
واحد احیا مداوم کاتالیستی ( Continuous Catalytic Regeneration Unit )
• نفتای متوسط ( میانی) از واحد تصفیه نفتا به واحد احیا مداوم کاتالیستی ارسال می شود. هدف از این واحد ، افزایش عدد اکتان نفتا از 50 الی 55 به 100 می باشد.
• در این واحد نفتا با هیدروژن مخلوط شده، در مبدلهای حرارتی و کوره تا رسیدن به دمای انجام واکنشهای ریفرمینگ گرم و به راکتورهای واحد( جمعا” 3 راکتور) ارسال میشود. شایان ذکر است این راکتورها از نوع بستر سیال بوده و بدلیل گرماگیر بودن واکنشها ، خروجی هر راکتور در یک کوره میانی گرم شده و به راکتور بعدی ارسال می شود.
• کاتالیست با مقداری ثابت از آخرین راکتور خارج شده و پس از احیا ، مجددا” به راکتور برگشت داده می شود.به این روش حداکثر کارایی کاتالیست برای تولید محصول ریفرمیت با کیفیت بالا تنظیم می شود.
واحد تصفیه نفت سفید ( Kerosene Hydrotreater Unit )
• در این واحد نفت سفید از واحد تقطیر دریافت و با هیدروژن مخلوط شده سپس در مبدلهای حرارتی و کوره تا رسیدن به دمای انجام واکنشها گرم و به راکتورارسال میشود. در مجاورت کاتالیست، گوگرد و نیتروژن موجود در ترکیبات نفتی با هیدروژن واکنش داده به هیدروژن سولفوره و آمونیاک تبدیل وسپس جدا می شوند . مقدار گوگرد موجود در نفت سفید به کمتر از 10 ppm ومقدار نیتروژن در حد نزدیک به صفر ( Nill کاهش می یابد.)
• در خروجی راکتور ، قبل از کولر ها، آب به سیستم تزریق میشود. آمونیاک و بخشی از گازهای هیدروژن سولفوره در آب حل شده و به واحد تصفیه آب ترش ارسال می شود.
• بخش دیگری از گازهیدروژن سولفوره توسط آمین جذب و محلول آمین غنی ( Rich Amine) به واحد آمین ارسال می شود. همچنین در برج عریان کننده (Stripper ) گازهای موجود در نفت سفید که دارای هیدروژن سولفوره است جدا شده و به واحد آمین ارسال می شوند .
• رطوبت نفت سفید در برج خشک کننده گرفته شده وبه عنوان محصول سوخت جت ( Jet A-1 ) به مخازن مربوطه ارسال می شود.